شایدهر روز نام چند محله از تهران را بشنویم بی آنکه بدانیم تاریخجه ی این نامها چی هست. البته اگر اهل تهران باشید، به خوبی میدونین که هر یک از ایننامها، بخشی از تاریخ تهران رو ساخته و میشه گفت هویت تهران قدیم نهفته درتاریخ این نام هاست.

سید خندان
سیدخندانپیرمردی دانا و البته خنده‌رو بوده كه پیشگویی‌های او زبانزد مردم بودهاست. دلیل نامگذاری این منطقه نیز احترام به همین پیرمرد بوده است؛ البتهبعدها نام سید خندان بر ایستگاه اتوبوسی در جاده قدیم شمیران هم اطلاقمی‌شده است.

فرمانیه
درگذشته املاک زمینهای این منطقه متعلق به کامران میرزا نایب‌السلطنه بودهاست و بعد از مرگ وی به عبدالحسین میرزا فرمانفرما فروخته شده است.

فرحزاد
این منطقه به دلیل آب و هوای فرح انگیزش به همین نام معروف شده است.

شهرک غرب
دلیلاینکه این محله به نام شهرک غرب معروف شد ساخت مجتمع های مسکونی این منطقهبا طراحی و معماری مهندسان آمریکایی و به مانند مجتمع های مسکونی آمریکاییبوده و در گذشته نیز محل اسکان بسیاری از خارجیها بوده است.

آجودانیه
آجودانیهدر شرق نیاوران قرار دارد و تا اقدسیه ادامه پیدا میکند. آجودانیه متعلقبه رضاخان اقبال السلطنه وزیر قورخانه ناصرالدین شاه بوده، او ابتداآجودان مخصوص شاه بوده است.

اقدسیه
نامقبلی اقدسیه (تا قبل از 1290 قمری) حصار ملا بوده است. ناصرالدین شاهزمینهای آنجا را به باغ تبدیل و برای یکی از همسران خود به نام امینه اقدس (اقدس الدوله) کاخی ساخت و به همین دلیل این منطقه به اقدسیه معروف شد.

جماران
زمینهایجماران متعلق به سید محمد باقر جمارانی از روحانیان معروف در زمان ناصرالدین شاه بوده است. برخی از اهالی معتقدند که در کوههای این محله از قدیممار فراوان بوده و مارگیران برای گرفتن مار به این ده می آمدند و دلیلنامگذاری این منطقه نیز همین بوده است و عده ای هم معتقدند که جمر و کمربه معنی سنگ بزرگ است و چون از این مکان سنگ‌های بزرگ به دست می آمده‌است‌، آن‌جا را جمران‌، یعنی محل به‌دست آمدن جمر نامیده‌اند.

پل رومی
پلرومی در واقع پل کوچکی بوده که دو سفارت روسیه و ترکیه را هم متصل می کردهاست. عده‌ای هم معتقدند که نام پل از مولانا جلال‌الدین رومی گرفته‌شدهاست‌.

جوادیه در جنوب تهران
بسیاریاز زمینهای جوادیه متعلق به آقای فرد دانش بوده است که اهالی محل به اوجواد آقا بزرگ لقب داده بودند. مسجد جامعی نیز توسط جواد آقا بزرگ در اینمنطقه بنا نهاده است که به نام مسجد فردانش هم معروف است.

داودیه بین میرداماد و ظفر
میرزاآقاخان نوری صدر اعظم این اراضی را برای پسرش‌، میرزا داودخان‌، خرید و آنرا توسعه داد. این منطقه در ابتدا ارغوانیه نام داشت و بعدها به دلیل ذکرشده داودیه نام گرفت‌.

درکه
اگرچه هنوز دلیل اصلی نامگذاری این محل مشخص نیست اما برخی آنرا مرتبط بهنوعی کفش برای حرکت در برف که در این منطقه استفاده می شده و به زبان اصلی "درگ" نامیده می شده است دانسته اند.

دزاشیب
روایتشده است که قلعه بزرگی در این منطقه به نام " آشِب " وجود داشته است و درگذشته نیز به این منطقه دزآشوب و دزج سفلی و در لهجه محلی ددرشو میگفتند.

زرگنده
احتمالا دلیل نامگذاری این محل کشف سکه ها و اشیاء قیمتی در این محلبوده است. در گذشته این منطقه ییلاق کارکنان روسیه بوده است.

قلهک
کلمهقلهک از دو کلمه "قله‌" و "ک‌" تشکیل شده است که قله معرب کلمه کله‌، مخففکلات به معنای قلعه است‌. عقیده اهالی بر این است که به دلیل اهمیت آبادیقلهک که سه راه گذرگاه‌های لشگرک‌، ونک و شمیران بوده است‌، به آن( قله- هک) گفته شده است‌.

کامرانیه
زمین‌هایاین منطقه ابتدا به میرزا سعیدخان‌، وزیر امور خارجه‌تعلق داشت، و سپسکامران میرزا پسربزرگ ناصرالدین شاه‌، با خرید زمین‌های حصاربوعلی‌،جماران و نیاوران‌، اهالی منطقه را مجبور به ترک زمین‌ها کرد و سپس آن جارا کامرانیه نامید.

محمودیه (بین پارک وی و تجریش یا ولیعصر تا ولنجک)
دراین منطقه باغی بوده است که متعلق به حاج میرزا آقاسی بوده است و چون ناماو عباس بوده آنرا عباسیه میگفتند. سپس علاءالدوله این باغ بزرگ را ازدولت خرید و به نام پسرش‌، محمودخان احتشام‌السلطنه‌، محمودیه نامید.

نیاوران
نامقدیم این منطقه گردوی بوده است و برخی معتقدند در زمان ناصرالدین شاه ناماین ده به نیاوران تغییر کرده است به این ترتیب که نیاوران مرکب از "نیا" )حد، عظمت و قدرت‌) ؛"ور" (صاحب‌) و "ان‌" علامت نسبت است و در مجموع یعنیکاخ دارای عظمت‌.

ونک
نام ونک تشکیل شده است از دو حرف (ون‌) به نام درخت و حرف (ک)که به صورت صفت ظاهر می‌شود.

یوسف آباد
منطقه یوسفآباد را میرزا یوسف آشتیانی مستوفی‌الممالک در شمال غربی دارالخلافه ناصری احداث کرد و به نام خود، یوسف آباد نامید.

پل چوبی
قبلاز این که شهر تهران به شکل امروزی خود درآید، دور شهر دروازه هایی بناشده بود تا دفاع از شهر ممکن باشد. یکی از این دروازه‌ها، دروازه شمیرانبود با خندق‌هایی پر از آب در اطرافش که برای عبور از آن‌، از پلی چوبیاستفاده می‌شد. امروزه از این دروازه و آن خندق پر از آب اثری نیست‌، امااین محل همچنان به نام پل چوبی معروف است.

شمیران
نظریاتمختلفی درباره این نام شمیران وجود دارد. یکی از مطرح ترین دلایل عنوانشده ترکیب دو کلمه سمی یا شمی به معنای سرد و " ران " به معنای جایگاه استو در واقع شمیران به معنای جای سرد است. به همین ترتیب نیز تهران به معنایجای گرم است.
همچنین در نظریه دیگری به دلیل وجود قلعه نظامی در اینمنطقه به آن شمیران می گفتند و همچنین برخی نیز معتقدند که‌ یکی از نهولایت ری را شمع ایران میگفتند که بعدها به شمیران تبدیل شده است.

گیشا
نام گیشا که در ابتدا کیشا بوده است برگرفته از نام دو بنیانگذار این منطقه (کینژاد و شاپوری) میباشد.

منیریه
منیریهدر زمان قاجار یکی از محله های اعیان نشین تهران بوده و گفته شده نام آناز نام زن کامران‌میرزا، یکی از صاحب‌منصبان قاجر، به نام منیر گرفتهشده‌است